Onderzoek naar de waarde van de Gezondheidscheck voor signalering van psychische problemen
Afgelopen half jaar is onderzoek gedaan naar verschillende manieren om psychosociale problemen bij 15-16 jarige jongeren te bevragen. Omdat GGD Gelderland-Midden meedeed aan de landelijke evaluatie van het tienercontactmoment was het mogelijk de uitkomsten van de niet-anonieme Gezondheidscheck te vergelijken met het landelijke anonieme onderzoek. Lees meer.

Vragenlijsten vergeleken
Beide vragenlijsten zijn ingevuld door 284 jongeren in klas 3 en 4 van het voortgezet onderwijs. De resultaten konden op een geheel geanonimiseerde manier op kindniveau aan elkaar gekoppeld worden. Er is vervolgens een analyse gedaan waarbij de uitkomsten op vergelijkbare vragen met elkaar zijn vergeleken. Daarnaast is onderzocht hoe de uitkomsten van de SDQ (Strength and Difficulties Questionnaire) zich verhouden tot de uitkomsten van de Gezondheidscheck. De SDQ is een screeningslijst met 25 vragen om de psychische problematiek en vaardigheden bij jeugdigen in beeld te brengen. De Gezondheidscheck is een oplossingsgerichte vragenlijst waarin jongeren op positief gestelde vragen over allerlei leefgebieden aangeven hoe het met hun gaat, hoe zij erover denken en over welke onderwerpen zij vragen hebben. In de Gezondheidscheck is de MHI5 (Mental Health Inventory 5) opgenomen, die bestaat uit 5 items ter signalering van psychische klachten.

Anoniem invullen heeft invloed
De resultaten laten zien dat veel jongeren op gevoelige onderwerpen zoals alcohol-, drugsgebruik en seksuele activiteit hetzelfde antwoord geven op beide vragenlijsten. Echter er zijn ook statistisch significante verschillen. De niet-anonieme gezondheidscheck lijkt daarbij sociaal wenselijker ingevuld. Bij de vergelijking tussen de SDQ en de MHI-5 bleek dat, of de SDQ meer jongeren signaleert als psychisch ongezond, afhankelijk is van het afkappunt dat gekozen wordt bij de MHI-5. Ook bleek dat, als bij gebruik van het ‘strenge’ afkappunt er naast de MHI-5 andere vragen betrokken worden bij de beoordeling, de verschillen verminderen. Omdat niet bekend is in hoeverre sociaal wenselijkheid, schaamte of angst voor ongevraagde hulp een rol speelt bij het invullen van de vragen over de psychische gezondheid, is de oorspronkelijke onderzoeksvraag met deze dataset niet te beantwoorden. Wel is vastgesteld dat of vragenlijsten door jongeren in deze leeftijd anoniem of niet anoniem worden ingevuld de resultaten beïnvloedt.

Het onderzoek is uitgevoerd door Maria Clara ten Hacken en Liesbeth Meuwissen in samenwerking met het Trimbos instituut. Het onderzoeksrapport is te downloaden via de AMPHI website.