Afscheidswoorden van Gerard Molleman, projectleider AMPHI Integraal Gezondheidsbeleid die Koos kent vanaf 2000 en sinds 2009 samen met hem binnen AMPHI het onderdeel Integraal Gezondheidsbeleid opgezet heeft.

Koos werkt sinds 2004 bij Eerstelijnsgeneeskunde als hoogleraar Public Health op de kernleerstoel Sociale geneeskunde. Daarvoor werkte hij o.a. bij de NSPOH, NIVEL en was hij internationaal actief o.a. in Tanzania en voor de WHO.

Ik ken Koos vanaf 2000 toen we samen in het Landelijk Overleg Internationale Betrekkingen zaten en vruchtbaar overleg hadden over de Nederlandse strategie naar de EU in Brussel en Luxemburg. Koos zat er voor het EU-programma infectieziekten en ik voor gedragsdeterminanten. Die samenwerking kreeg een vervolg toen we in 2009 binnen AMPHI met het onderdeel Integraal Gezondheidsbeleid starten.

Het is makkelijk samenwerken met Koos, hij geeft veel ruimte en als je daar goed gebruik van kunt maken dan heb je een aangename job.

Gesprekken met Koos gaan vaak over de actuele politiek en wat er veranderd moet worden om het beter te laten gaan. Dat geldt voor de Q-koorts, infectieziektes, vaccinaties, geboortezorg, de jeugdgezondheidszorg en het gemeentelijke en landelijke overheidsbeleid. En het beleid van de ziektekostenverzekeraars natuurlijk niet te vergeten. Veel te veel aandacht voor alleen de curatie, te weinig oog voor het bredere plaatje, de relatie met welzijn en de leefomgeving van mensen en – steeds terugkerend – hoe nodig het is dat we meer aan preventie doen en vraagstukken integraler aanpakken. Sociale geneeskunde is politiek en dat heeft Koos ook altijd naar voren gebracht. Dat past ook bij een hoogleraar Sociale Geneeskunde!

Wetenschappelijk heeft hij veel oog voor een bredere integrale aanpak. De inhoud is leidend en daar moeten de passende onderzoeksmethoden bij worden gezocht. En dat is in het geval van de sociale geneeskunde vaak ook een andere insteek dan een RCT.  De context is minstens zo belangrijk. Het gaat er steeds om de juiste balans te vinden tussen onderzoek, beleid en praktijk. Dat is ook de grondslag voor de academische werkplaatsen Publieke gezondheid. Daar staat Koos voor. Dat is zijn boodschap zowel binnen Radboudumc en de universiteit als landelijk richting GGDGHOR, VWS, ZonMw en de KAMG.

Gezondheidssystemen, infectieziekten en geboortezorg zijn belangrijke thema’s, waar hij zich in zijn Nijmeegse tijd voor heeft ingespannen. Rondom de Q-koorts en de geboortezorg is er veel bereikt en wordt er niet alleen medisch maar ook vanuit een sociale en maatschappelijke context gekeken.

Het gaat bij Koos om de relevantie van kennis en steeds een nadenken of we met het systeem wel op de goede weg zijn. “Nee, dus; het kan beter” is vaak zijn conclusie. Daar word je strijdbaar van. Dat hoort volgens hem bij de kern van de sociale geneeskunde.

We hopen op een opvolger die in ieder geval ook de politieke dimensie van het werk waardeert, begrijpt en het politiek kan inzetten.